Της Αργυρώ Σπάρταλη
«Και το τρέεενο ξεκίνησε και εσύ πάλι μακριά μου…»
Ήθελες πάντα να ταξιδέψεις όλη την Ευρώπη σε ένα τρένο; Το ταξίδι Αθήνα-Θεσσαλονίκη σου φάνηκε εξαιρετικά μακρύ, με δύο μπάρες σήμα στην καλύτερη και ελάχιστο χώρο να απλώσεις τα πόδια σου; Το φαγητό στην καντίνα σου φάνηκε ποιοτικά μέτριο ή κάτω του μετρίου; Ε λοιπόν ετοιμάσου να διαλυθούν όλα σου τα όνειρα και να σιχαθείς τα ταξίδια με αυτό το μέσο μια και καλή. Διότι, σε αυτή την σειρά το τρένο έχει ένα και μόνο προορισμό: την καταστροφή.
Είναι βέβαιο ότι, σε σειρές αυτού του είδους, στις οποίες το είδος μας απειλείται με άμεσο (ή και έμμεσο) αφανισμό, πάνω-κάτω τα έχουμε δει όλα: από εξωγήινα ζόμπι μέχρι το «έργο» που ζούμε τώρα, που δεν είναι άλλο από την πανδημία. Η ιδέα ωστόσο του Snowpiercer καταφέρνει και ξεχωρίζει: ένα τρένο-κιβωτός της ανθρωπότητας. Πώς θα ήταν εάν ένας μηχανολόγος μηχανικός με αρκετά λεφτά και γνώσεις, αλλά ταυτόχρονα τυραννικές τάσεις, ανάγκη ελέγχου και επιβολής στις μάζες μέσω του τρόμου; Σε αυτό το ερώτημα καλείται να απαντήσει ο συνδρομητής της πλατφόρμας. Όσο όμως προχωράνε οι σεζόν, διαπιστώνει ότι όλες οι απαντήσεις που θα μπορούσε να δώσει είναι λανθασμένες. Ή έστω εντελώς υποκειμενικές. Τι εννοώ;
Παρότι πρόκειται για μια σειρά με αρκετές «τρύπες» στην πλοκή, που σου αφήνουν ερωτήματα όπως: «Πώς επήλθε το ψύχος;» και «Πώς στο δι@ολο καταφέρνει το τρένο και συνεχίζει και κινείται και οι ράγες δεν παθαίνουν τίποτα;», αλλά το βασικότερο: «Γιατί τρένο; Γιατί όχι αεροπλάνα ας πούμε ή ιπτάμενα αυτοκίνητα;», η σειρά κατορθώνει να απεικονίσει παραπάνω από άρτια το πολιτικό παιχνίδι, αλλά και την αναπόφευκτη σύγκρουση μεταξύ των χαρακτήρων. Ο κύριος Γουίλφορντ, μέσα στην παντοδυναμία του, δεν υπολόγισε με αντικειμενικότητα ποιους ανθρώπους έπρεπε να φέρει μαζί του ώστε να έχει η ανθρωπότητα έστω μια ελπίδα να διασωθεί. Επέλεξε με υποκειμενικά κριτήρια, φτιάχνοντας ένα τρένο όπου περισσότερο σκοπό είχε να αποσπάσει την ανθρωπότητα από το γεγονός ότι ολόκληρη η ύπαρξη της εξαρτάται από 1.034 βαγόνια.
(Δεν τα μετράω παιδιά. Οι χαρακτήρες το ανακοινώνουν λίγο πριν την έναρξη του κάθε επεισοδίου).
Και πάνω που νευριάζεις μαζί του και θες να τον κάψεις στην πυρά, διαπιστώνεις ότι κανένας σε αυτή τη σειρά δεν είναι τέλειος. Και ενώ αυτή είναι μια αντικειμενική αλήθεια στον έξω κόσμο, στα έργα δε συναντά κανείς συχνά τόσους «γκρίζους χαρακτήρες» μαζεμένους στον ίδιο χώρο. Όσο και αν τους συμπαθείς ή να θες να τους πνίξεις, οφείλεις να τους αναγνωρίσεις ότι είναι χαρακτήρες που έχουν περάσει πολλά. Μπαίνοντας στη θέση τους, αναπόφευκτα σκέφτεσαι ότι, ίσως, θα έκανες τα ίδια και χειρότερα εάν ήσουν στη θέση τους. Και αυτό είναι κάτι το οποίο σαν σκέψη προκαλεί δέος: το τι είναι ικανός να κάνει ένας άνθρωπος όταν διαπιστώσει ότι όλα γύρω του έχουν χαθεί.
Η σειρά είναι ongoing, με την τρίτη σεζόν να βγαίνει λογικά το 2022. Εάν κανείς παραβλέψει τις παραλείψεις στην πλοκή και εστιάσει στο παιχνίδι «δύναμης και εξουσίας», αλλά και στην πολυπλοκότητα των χαρακτήρων, θα βρει μια σειρά η οποία, μέσα σε τόσες άλλες αντίστοιχες του είδους, κατορθώνει να κάνει τη διαφορά.
Η σειρά προβάλλεται μέσα από την πλατφόρμα του Netflix.